Punten, smiley’s, groene of regenboogkleurige stickers en alle andere vormen van aangeven op een toets of het kind het al dan niet goed heeft gedaan, ik vind daar iets van!
Na jaren in het onderwijs te hebben gewerkt met heel veel verschillende kinderen, zowel de kinderen die cognitief niet zo sterk waren, kinderen met leerstoornissen en-of gedrag-stoornissen, kinderen met emotionele bagage en ook de cognitief sterke kinderen, vind ik daar iets van!
Kleine kinderen leren graag
Kinderen leren en ontdekken graag. Ze gaan speelgoed exploreren, willen leren lopen, willen “zelluf” van alles en nog wat doen, soms tot ergernis van ons ouders… ‘Want daar zijn ze nog te klein voor!”
Spelen is leren. Spelen is leren dat de toren omvalt als je hem geen stevige basis geeft of de blokken bovenaan te groot zijn… spelen is fouten maken en leren dat je het beter niet meer op die manier doet. Toch, ergens onderweg raken heel veel kinderen een groot stuk van hun intrinsieke motivatie kwijt. (Als je daarover meer wil lezen, verwijs ik even naar de studieresultaten van project Talent.) Iets leren omdat ze het zelf echt graag willen kunnen, het nut ervan inzien en het willen gebruiken in hun verdere leven slaat soms gewoon om naar ‘leren voor de punten!’.
Het einde van het schooljaar
In de laatste weken van het schooljaar maken we plezier! De toetsen zijn gedaan, de punten zijn geteld… nu gaan we allemaal leuke dingen doen! Spelletjes spelen, tekenen, op schoolreis, naar de speeltuin! Want ‘het werk is af.’
En ja, na al het harde werk mag er inderdaad wel wat pauze zijn, mag de boog wat minder gespannen zijn, daar ben ik het helemaal mee eens. Maar welke boodschap geven we stiekem mee aan de kinderen? “We leren voor de punten!” (stickers, smiley’s,…. )
Want nu dat de punten geteld zijn, nu is het klaar.
Wat vertellen punten?
Wat zeggen ze eigenlijk écht, die punten?
Zeggen ze of het kind hard heeft gewerkt? Nee, in mijn ogen dus absoluut niet! Want er zijn kinderen die het onderste uit de kan moeten halen om net te slagen of zelfs net niet, kinderen die kei-hard werken om dan toch nog een rood cijfertje te zien. Misschien ging het wel van een nul naar een 4, wat een stijging van 40 procent is, maar het is nog steeds een rood cijfertje!
Er zijn ook kinderen die niets doen en toch hoge punten halen. Ik kan me zo een paar kinderen voor mijn ogen halen van de klassenraad van Latijnse klassen waar ik aanwezig was. Geen enkel vak onder de 90… Hard gewerkt? Euhm – waarschijnlijk voor Latijn wel wat harder dan voor de andere vakken. Maar is dat kind écht uitgedaagd geweest op niveau? Ik durf het nu, na een opleiding over hoogbegaafden, serieus in twijfel te trekken. Als ik hoor dat vele hoogbegaafde kinderen vastlopen in de hogere studies omdat ze geen studievaardigheden hebben geleerd… dan hebben ze dat leren studeren dus ook niet in het secundair onderwijs onder de knie gekregen.
Toetsen en punten – waar dienen die voor?
Punten dienden oorspronkelijk om te zien wat een kind van de leerstof had begrepen. Het was een meetinstrument voor de leerkrachten om te zien of ze hun werk goed hadden gedaan. Toetsen zouden voor de kinderen een soort van ‘checklist’ moeten zijn. Wat gaat er ‘fout’? Waarom gaat het ‘fout’? Wat ik ik doen om te zorgen dat ik het wel snap? Moet ik oefenen? Heb ik het nog niet begrepen? Moet ik hulp vragen?
‘De realiteit is helaas anders…
Dus punten – ik vind daar iets van.
Ik begrijp waarom ze er zijn, die punten en ze kunnen nuttig zijn!
Maar laten we met zijn allen stoppen met de verkeerde boodschap te verkondigen over die punten. Ze zijn NIET altijd een indicatie voor hoe hard een kind heeft gewerkt! Ze zijn niet bepalend voor het geluk van een kind en ze zijn niet zaligmakend!
Stop bijvoorbeeld ook met het vergelijken van AVI leesniveaus – Als ik naar onze zoon kijk, die met zijn lateralisatie problemen kei-hard heeft moeten werken om dat lezen te leren, ben ik blij dat hij eindelijk een niveau heeft dat een beetje oké is. Dat zegt niets over de moeite die hij ervoor heeft moeten doen of waartoe hij in staat is.
Stop met het vergelijken van punten, leesniveaus, studieloopbanen,…
Stop met het vergelijken van kinderen – er is er geen één gelijk en ze hebben allemaal hun specifieke talent om bij te dragen aan de maatschappij!
Punten kunnen een vergif zijn voor de motivatie van kinderen, ga dus voorzichtig om met de reacties op een “goed rapport”!
En daarom ben ik fan van methode onderwijs … (waar we zelf ook niet voor gekozen hebben hoor want ook daar valt dan wel weer wat van te zeggen). Kinderen moeten gewoon gemotiveerd worden, ze moeten het leuk blijven vinden om te leren en niet gescoord worden op goed of slecht, ze moeten niet vergeleken worden met gemiddeldes en anderen. Inzetten op standaarden, daar vind ik ook wat van, waarom kunnen we niet inzetten op talenten en passies? Want ook elk kind is anders op dat gebied. Man, wat zou mijn leven er anders uitzien als ik toen wist wat ik nu weet.
Ja, methode onderwijs heeft voordelen, daar ben ik mee akkoord!
Het gaat, zoals je zegt vooral over dat motiveren! Dat moet gebeuren!
En ja, ook dat inzetten op standaarden… bleh! 😉
Dat vind ik nu gesproken! Fijn artikel echt waar! Wij hebben een dochter die echt keihard werkt voor school en steeds lage punten haalt. En nu ik je artikel over lateralisatie gelezen heb, weet ik helemaal hoe het komt dat ze zit met verschillende leerproblemen en concentratiemoeilijkheden. Ik ga onze andere kinderen ook een keer spiegelen.