Lateralisatie therapie bij hoogbegaafde kinderen

Update 8 december 2022

Neurowetenschappers en mensen die met de ontwikkeling van het brein bezig zijn zullen waarschijnlijk met hun ogen rollen bij het lezen van de titel. Of ze tonen mijn website op een vorming over leerstoornissen om te vertellen wat een onzin het allemaal is…  
En ja, sinds ik dit artikel lang geleden schreef, ben ik ook wijzer geworden. Het brein ontwikkelt van achter naar voor, de prefrontale cortex laatst. En volgens recente studies kan je onmogelijk beter leren lezen door motorische oefeningen te doen. Mesker is oud en achterhaald en bij de naam Hendricks gaan bij sommige mensen alle haren recht komen staan.
En toch… Hoe verklaar je dan dat die ene cognitief begaafde jongen, die weigerde te oefenen met lezen na therapie ineens op een paar weken tijd zes (!) leesniveaus steeg? En hij is niet de enige waar we in de praktijk vooruitgang zien. Vaak is het een kinesiste die verschillende zaken uit verschillende methodes combineert en ervaring op verschillende manieren inzet, die groei kan teweeg brengen. Hoe en waarom dan? Geen idee, maar het lijkt toch echt wel te werken.
Ik heb een zeer wetenschappelijke houding. Die werd me met de opleidingen die ik volg en het werk dat ik doe echt wel ingelepeld. Ik geloof echter ook dat we nog lang niet alles weten en dat er nog veel onderzoek nodig is… Ik laat dus het originele artikel staan, met de kanttekening erboven. Ik hoop dat mensen die het lezen ook kritisch blijven lezen, zaken in vraag blijven stellen en vooral ook in gesprek gaan om van elkaar te leren. 

Originele artikel

Ze zijn soms zo verdomd goed in het verstoppen van problematiek hè! Vandaar dat onze zoon, nu in het derde leerjaar, aan lateralisatie therapie begonnen is. Als een kind niet goed gelateraliseerd is, wil dat zeggen dat linker- en rechterhersenhelft niet goed samenwerken. Trucjes worden gebruikt om dat te maskeren. (En wat heeft hij er een arsenaal verzameld, ondertussen herken ik er steeds meer!)
Op aanraden van het expertise centrum lieten we een motorische test uitvoeren, waaruit dan duidelijk bleek dat hij problemen had met die lateralisatie.  We zijn nu in therapie bij een kinesiste (fysiotherapeute) die gespecialiseerd is in lateralisatie (waaronder Mesker) en ook veel kennis heeft van hoogbegaafde kinderen. Want dat vraagt toch wel een iets andere aanpak, volgens haar.

Lateralisatie therapie oefeningen

Onze zoon moest al verschillende soorten oefeningen doen om te zorgen dat hij gelateraliseerd geraakt. Deze oefeningen hebben vaak te maken met symmetrie.

1. Mesker therapie:
   Op het mesker-bord moet hij schrijfmotoriek oefenen met twee handen tegelijk aan de twee kanten van het bord. Deze oefeningen gaan van lusjes van voor naar achter, van achter naar voor, van klein naar groot, ondersteboven, slakkenhuisjes, rechte lijnen,… maar altijd met twee handen tegelijk. Kinderen die goed gelateraliseerd zijn kunnen dit perfect even groot en recht aan beide zijden van het bord. Dat lukte onze zoon dus niet!
2. Ritmes kloppen met drumstokjes:
   De therapeute tikt een ritme, hij moet dat op hetzelfde ritme en met dezelfde bewegingen nadoen.
3. Voelzakjes (ook onderdeel van Mesker)
   Twee zakjes worden met dezelfde voorwerpen gevuld. In elke zakje komt een hand. De bedoeling is dat dezelfde voorwerpen worden gezocht met beide handen en dat er dan wordt beschreven wat er in het zakje zit. Welke vorm, welke grondstof, hard of zacht? Pas als dat helemaal beschreven is en je weet wat het voorwerp is, mag je het eruit halen.
4. Blokjes spiegelen op een werkveld:
   De therapeute plaats een blokje, hij moet het blokje aan de andere zijde op precies dezelfde manier terug plaatsen. Dit gaat steeds sneller en soms verplaatst ze het werkveld, als hij begint uit het hoofd te leren!
5. Oefeningen met de bal:
   Bal met twee  handen gooien en vangen, bal omhoog gooien, klappen en verder gooien. Alles altijd met twee handen.
6. Op de tafel:
   Liggend op de tafel bewegingen doen die de therapeute aangeeft. Rollen met linker arm en rechter been bijvoorbeeld, of rollen met beiden armen en benen tegelijk.

Wat is er anders bij de therapie voor een hoogbegaafd kind?

• Er moet voldoende afwisseling zijn, want ze mogen oefeningen NIET uit het hoofd leren. Anders gaan ze nog niet automatiseren en dat is echt wel de bedoeling.
• De therapeute legt alles heel goed uit, ook de werking van het brein. Onze zoon begrijpt waarom hij de oefeningen moet doen en dat hij ‘fouten’ maakt waar hij eigenlijk niets aan kan doen tot hij wel goed gelateraliseerd is.

Werkt het?

Ik ben lichtjes optimistisch. De oefeningen op het bord (en thuis op de deur van het toilet omdat het met krijtverf is geschilderd) gaan precies echt veel beter. Zijn geschrift lijkt ook echt de goede kant op te gaan. Hij kwam de opmerking ‘Knap’ van de juf, naast zijn schrijfopdracht laten zien. Meestal staat daar dat hij toch echt op zijn geschrift moest letten! 😉

Maar…

We krijgen maar een beperkt aantal kine-beurten terugbetaald omdat hij ’te goed’ scoorde op de motorisch test. Wat naar mijn ogen belachelijk is, want die test is standaard en een hoogbegaafd kind is dat nu eenmaal niet. Hoe graag ik het soms gewoon anders zou willen zien.
We blijven in ieder geval hard werken! En dat is dan misschien het grote voordeel wat hij wel heeft. Lezen ging niet vanzelf (ook met lateralisatie te maken), daar heeft hij kei-hard voor moeten werken. Schrijven gaat niet vanzelf, daar werkt hij nu nog alle dagen kei hard aan!
Zo leert hij ten minste dat hard werken wel resultaat heeft …

In de zomer gaan we naar de kinderneuroloog om te kijken of we misschien toch recht kunnen hebben op meerdere terugbetaalde sessies.

Ook thuis

We proberen de oefeningen van de lateralisatie therapie die we thuis kunnen doen ook wel echt toe te passen. Uiteraard met de nodige instructies van de therapeute.
Begin nooit zomaar zelf aan therapie, daar is echt een professional voor nodig!

Vragen? Je mag ze altijd stellen via mail of in de reacties.